The nutmeg tree,
Myristica fragrans, is a large evergreen tree native to Southeast
Asia.
Cây nhục
đậu khấu,tên khoa học Myristica fragrans, là cây thường xanh lớn có nguồn
gốc ở phía Đông Nam Á
Until the
late 18th century, it only grew in one place in the world: a small group of
islands in the Banda Sea. part of the Moluccas - or Spice Islands - in
northeastern Indonesia.
Cho đến
cuối thế kỷ 18, Nó chỉ phát triển ở một nơi trên thế giới : Một quần đảo nhỏ ở
biển Banda, một phần nằm trên Moluccas- hay đảo Spice , theo hướng Đông Bắc
Indonesia.
The tree is
thickly branched with dense foliage of tough, dark green oval leaves, and
produces small, yellow, bell-shaped flowers and pale yellow pear-shaped fruits.
Cây được
phân nhánh rậm rạp với tán lá dày đặc với lá hình bầu dục chắc , màu xanh đậm
và nở bông hoa nhỏ, màu vàng, hình quả chuông và cho trái hình quả lê màu vàng
nhạt.
The fruit is
encased in a fleshy husk.
Quả được
bọc trong một lớp vỏ mềm.
When the
fruit is ripe, this husk splits into two halves along a ridge running the
length of the fruit.
Khi quả
chín, vỏ tách thành hai nửa theo một đường nhô lên chạy dọc theo chiều dài của
quả.
Inside is a
purple-brown shiny seed, 2-3 cm long by about 2 cm across, surrounded by a lacy
red or crimson covering called an ‘aril’.
Bên trong
là một hạt sáng bóng màu nâu tím, dài 2-3 cm và rộng khoảng 2cm, được bọc bởi
một lớp vỏ màng màu đỏ hoặc đỏ thẫm được gọi là “ aril”.
These are
the sources of the two spices nutmeg and mace, the former being
produced from the dried seed and the latter from the aril.
Những thứ
này là nguồn của hai loại gia vị : nhục đậu khấu và bột vỏ nhục đậu khấu, loại
trước được sản xuất từ hạt khô và loại sau từ lớp màng aril.
nutmeg was
a highly prized and costly ingredient in European cuisine in the Middle Ages,
and was used as a flavouring, medicinal, and preservative agent.
Nhục đậu
khấu là một thành phần có giá trị cao và đắt đỏ trong ẩm thực Châu Âu thời
Trung Cổ được dùng như làm hương liệu, dược liệu, và chất bảo quản.
Throughout
this period, the Arabs were the exclusive importers of the spice to
Europe.
Trong suốt
thời kỳ này, người Ả Rập là nhà nhập khẩu độc quyền gia vị này sang
Châu Âu.
They
sold nutmeg for high prices to merchants based in Venice, but they
never revealed the exact location of the source of this extremely valuable
commodity.
Họ bán
nhục đậu khấu với giá cao cho các thương nhân có trụ sở ở Venice, nhưng họ
không bao giờ tiết lộ vị trí chính xác nguồn gốc của mặt hàng cực kỳ
giá trị này.
The
Arab-Venetian dominance of the trade finally ended in 1512, when the Portuguese
reached the Banda Islands and began exploiting its precious resources.
Năm 1512,
khi người Bồ Đào Nha đặt chân đến quần đảo Banda và bắt đầu khai thác nguồn tài
nguyên quý giá trên đảo thì sự thống trị của người Ả Rập - Venice trong thương
mại cuối cùng cũng kết thúc.
Always in
danger of competition from neighbouring Spain, the Portuguese began subcontracting
their spice distribution to Dutch traders.
Luôn có
nguy cơ cạnh tranh từ nước láng giềng Tây Ban Nha, người Bồ Đào Nha bắt đầu ký
hợp đồng thầu phụ phân phối gia vị cho các nhà buôn Hà Lan.
Profits
began to flow into the Netherlands, and the Dutch commercial fleet swiftly grew
into one of the largest in the world.
Lợi nhuận
bắt đầu chảy vào Hà Lan và đội tàu buôn bán Hà Lan nhanh chóng phát triển thành
một trong những nhà buôn lớn nhất thế giới.
The Dutch
quietly gained control of most of the shipping and trading of spices in
Northern Europe.
Người Hà
Lan nhẹ nhàng giành quyền kiểm soát hầu hết các chuyến tàu chở hàng và buôn bán
gia vị ở Bắc Âu.
Then, in
1580, Portugal fell under Spanish rule, and by the end of the 16th century the
Dutch found themselves locked out of the market.
Sau đó,
năm 1580, Bồ Đào Nha chịu sự cai trị của Tây Ban Nha, và vào cuối thế kỷ 16
người Hà Lan chính thức bị ngừng giao thương.
As prices
for pepper, nutmeg, and other spices soared across Europe, they decided to
fight back.
Khi giá
hạt tiêu, nhục đậu khấu và các gia vị tăng vọt trên khắp Châu Âu, họ quyết định
phản đòn.
In 1602,
Dutch merchants founded the voc, a trading corporation better known as the
Dutch East India Company.
Năm 1602,
Các thương buôn Hà Lan đã thành lập VOC, một tập đoàn thương mại được biết đến
với cái tên công ty Đông Ấn Hà Lan.
By 1617, the
voc was the richest commercial operation in the world.
Vào năm
1617, VOC là tập đoàn thương mại giàu nhất trên thế giới.
The company
had 50,000 employees worldwide, with a private army of 30,000 men and a fleet
of 200 ships.
Công ty có
50,000 nhân viên trên toàn thế giới, với một đội quân tư nhân gồm 30,000 người
đàn ông và một đội tàu gồm 200 chiếc.
At the same
time, thousands of people across Europe were dying of the plague, a highly
contagious and deadly disease.
Cùng thời
gian này, hàng ngàn người trên khắp Châu Âu đang chết dần vì dịch hạch,
một bệnh truyền nhiễm cao và được xem là căn bệnh nguy hiểm chết người.
Doctors were
desperate for a way to stop the spread of this disease, and they
decided nutmeg held the cure.
Các bác sỹ
tuyêt vọng trong việc tìm ra cách ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh, và họ đã
quyết định dùng hạt nhục đậu khấu để chữa bệnh.
Everybody wanted nutmeg,
and many were willing to spare no expense to have it.
Mọi người
đều muốn có nhục quả này, và nhiều người sẵn sàng chi nhiều tiền để sở hữu nó.
nutmeg bought
for a few pennies in Indonesia could be sold for 68,000 times its original cost
on the streets of London.
Nhục đậu
khấu được mua chỉ vài đồng ở Indonesia nhưng có thể được bán gấp 68,000 lần giá
gốc trên những con phố ở London.
The only
problem was the short supply.
Vấn đề duy
nhất là lượng cung không đủ đáp ứng cầu.
And that’s
where the Dutch found their opportunity.
Và đó là
nơi người Hà Lan tìm thấy cơ hội của họ.
The Banda
Islands were ruled by local sultans who insisted on maintaining a neutral
trading policy towards foreign powers.
Quần đảo
Banda được cai trị bởi các quốc vương luôn khăng khăng duy trì chính sách
thương mại trung lập trước các cường quốc bên ngoài.
This allowed
them to avoid the presence of Portuguese or Spanish troops on their soil, but
it also left them unprotected from other invaders.
Điều này
cho phép họ tránh sự kiểm soát của quân đội Bồ Đào Nha hoặc Tây Ban Nha trên
đất của họ, nhưng nó cũng khiến họ không phòng vệ được từ những kẻ xâm lược
khác.
In 1621, the
Dutch arrived and took over. Once securely in control of the Bandas, the Dutch
went to work protecting their new investment.
Năm 1621,
Người Hà Lan đã đến và chiếm đóng hòn đảo Bandas . Khi đã kiểm soát Bandas chắc
chắn, họ bắt đầu bảo hộ sự đầu tư mới.
They
concentrated all nutmeg production into a few easily guarded areas,
uprooting and destroying any trees outside the plantation zones.
Họ tập
trung tất cả sản xuất nhục đậu khấu vào một vài nơi dễ dàng bảo vệ, nhổ bật rễ
và phá hủy bất cứ cây nào ngoài khu đồn điền.
Anyone
caught growing a nutmeg seedling or carrying seeds without the proper
authority was severely punished.
Bất kỳ ai
bị bắt gặp trồng hạt nhục đậu khấu hoặc mang hạt ra bên ngoài mà
không có thẩm quyền đều bị trừng phạt nghiêm khắc.
In addition,
all exported nutmeg was covered with lime to make sure there was no
chance a fertile seed which could be grown elsewhere would leave the islands.
Thêm vào
đó , tất cả nhục đậu khấu xuất khẩu được phủ bằng vôi để chắc chắn hạt giống tốt
sẽ không có cơ hội phát triển ở bất cứ nơi nào khi được mang ra khỏi đảo.
There was
only one obstacle to Dutch domination.
Chỉ có duy
nhất một trở ngại trong sự thống trị của Hà Lan.
One of the
Banda Islands, a sliver of land called Run, only 3 km long by less than 1 km
wide, was under the control of the British.
Một trong
các quần đảo Banda, một hòn đảo nhỏ bé có tên gọi là Run, chỉ dài 3km và rộng
chưa đầy 1km chịu sự kiểm soát của người Anh.
After
decades of fighting for control of this tiny island, the Dutch and British
arrived at a compromise settlement, the Treaty of Breda, in 1667.
Sau nhiều
thập kỷ đấu tranh để kiểm soát hòn đảo nhỏ bé này, người Hà Lan và người Anh đã
đi đến một thỏa thuận, hiệp ước Breda năm 1667.
Intent on
securing their hold over every nutmeg-producing island, the Dutch offered
a trade: if the British would give them the island of Run.
Tập trung
bảo vệ nhục đậu khỏi những tên trộm trên các hòn đảo sản xuất nhục quả này,
người Hà Lan đưa ra một giao dịch: nếu người Anh trao họ đảo Run.
they would
in turn give Britain a distant and much less valuable island in North America.
Họ sẽ đổi
cho Anh một hòn đảo xa xôi và ít giá trị hơn ở Bắc Mỹ.
The British
agreed.
Người Anh
đã đồng ý thỏa thuận này.
That other
island was Manhattan, which is how New Amsterdam became New York.
Đảo đó là
Manhattan, nơi mà làm New Amsterdam trở thành New York.
The Dutch
now had a monopoly over the nutmeg trade which would last for another
century.
Người Hà
Lan giờ đã có một thị trường độc quyền toàn bộ giao dịch thương mại hạt
nhục đậu khấu, điều này sẽ kéo dài tận mãi thế kỷ nữa.
Then, in
1770, a Frenchman named Pierre Poivre successfully
smuggled nutmeg plants to safety in Mauritius, an island off the
coast of Africa.
Sau đó ,
năm 1770, một người đàn ông Pháp tên Pierre Poivre lén mang thành công cây nhục
đậu khấu an toàn tới Mauritius, một hòn đảo ven bờ biển Châu Phi.
Some of
these were later exported to the Caribbean where they thrived, especially on
the island of Grenada.
Một lượng
hạt sau đó đã được xuất khẩu sang Ca-ri-be nơi chúng phát triển tốt, đặc biệt
trên hòn đảo Grenada.
Next, in
1778, a volcanic eruption in the Banda region caused a tsunami that
wiped out half the nutmeg groves.
Tiếp đó,
năm 1778, một vụ phun trào núi lủa ở vùng Banda đã gây ra cơn sóng thần phá hủy
gần như nửa khu vực trồng cây nhục đậu khấu.
Finally, in
1809, the British returned to Indonesia and seized the Banda Islands by
force.
Sau cùng,
năm 1809, người Anh đã quay lại Indonesia và chiếm đoạt quần đảo
Banda bằng vũ lực.
They
returned the islands to the Dutch in 1817, but not before transplanting
hundreds of nutmeg seedlings to plantations in several locations
across southern Asia.
Năm 1817,
Họ trả lại các hòn đảo cho người Hà Lan ,nhưng trước đó đã vận chuyển hàng trăm
giống nhục đậu khấu đến các vườn ươm ở một vài địa điểm trên khắp miền Nam châu
Á.
The
Dutch nutmeg monopoly was over
Sự độc
quyền hạt nhục đậu khấu của người Hà Lan đã chấm dứt.
Today, nutmeg is
grown in Indonesia, the Caribbean, India, Malaysia, Papua New Guinea and Sri
Lanka, and world nutmeg production is estimated to average between
10,000 and 12,000 tonnes per year.
Ngày nay,
nhục đậu khấu được trồng ở Indonesia, Ca-ri-be, Ấn Độ, Malaysia, Papua New
Guinea và Sri Lanka, đồng thời sự sản xuất hạt nhục đậu khấu trên thế
giới được ước tính trung bình trong khoảng từ 10,000 -12,000 tấn trên một năm.
0 Nhận xét